wtorek, 17 września 2019

Końcówki nazwisk szlacheckich

Wraz z morfemem -cki i -dzki był charakterystyczną końcówką dla szlacheckich nazwisk polskiego pochodzenia, które związane były z posiadaną własnością – najczęściej rodowych miast lub wsi. Polskie nazwiska są zjawiskiem historycznie późnym, ponieważ powstały dopiero u schyłku średniowiecza. Początkowo objęły szlachtę (XV – XVI w.) i stopniowo rozprzestrzeniły się na mieszczaństwo i chłopstwo. W dwóch ostatnich grupach społecznych proces ten trwał do poł. Wzięły się one od ziemiańskości naszego rycerstwa, które chętnie utożsamiało się z miejscem swojego zamieszkania.


Nazwiska te pochodzą u młodszej. Pochodzenie nazwisk to zagadnienie interesujące wszystkich genealogów. Chcesz wiedzieć skąd pochodzi nazwisko?


Tu znajdziesz odpowiedź na pytanie o Twoje nazwisko, jak powstało, jak się zmieniało, czy zostało zmienione na inne. System polskich nazwisk szlacheckich. Poniżej przedstawiam propozycję regulacji zapisywania polskich nazwisk szlacheckich. Poniższa propozycja została opracowana na podstawie doświadczeń z bazą genealogiczną zawierającą prawie milion rekordów osobowych z rozmaitych źródeł. Tylko że współczesne nazwisko z taką końcówką wcale nie musi należeć do osoby pochodzącej ze szlachty, a co więcej jest wiele przykładów znanych nazwisk szlacheckich, które takiej końcówki nie mają (poniżej podaję przykłady).


Pisownia nazwisk od samego początku litewskiej niepodległości wywoływała tu ogromne emocje. Miejscowi Polacy od lat walczą o pisownię swoich nazwisk z użyciem polskich znaków diakrytycznych. Tuż po odzyskaniu niepodległości władze Litwy nawet nie chciały o tym słyszeć i dopisywały Polakom litewskie końcówki.


Zostaje zanotowane w akcie urodzenia i pozostaje z nami aż do momentu zapisania aktu zgonu. Więc inaczej - nie ma W ZASADZIE nazwisk polskich, szlacheckich, żydowskich, itd. Jeśli chcemy według nazwiska chcemu przypisać komuś takie czy inne pochodzenie etniczne lub stanowe, musimy zachować ostrożność. Węźcie pod uwagę, podobieństwa panujące pomiędzy słowiańskimi językami.


Stąd wiele identycznych końcówek nazwisk funkcjonuje w różnych słowiańskich krajach. Zajrzyjcie sobie na stronę książki telefonicznej Sofii w Bułgarii. Utworzono je od nazwy miejscowości Kowale poprzez dodanie końcówki -ski. Wiele rodów szlacheckich nosiło to nazwisko, współcześnie — m. Nowak Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w centralnej i zachodniej Polsce.


Nosi je wiele osób powszechnie znanych. W Rzeczpospolitej szlachta miała decydujący głos, a rodów szlacheckich było naprawdę wiele. Niektóre nazwiska szlacheckie występują także dziś, a część da się rozpoznać łatwo, bo kończą się na -cki lub -ski (Lubomirski, Potocki, Pułaski, Czartoryski).


Ale nie jest to naczelna zasada i nie zawsze znajduje zastosowanie. Jeżeli dodamy do tego końcówki -owicz oraz -ewicz, które pełniły podobna rolę na kresach wschodnich - to wychodzi na to. Może będzie to wątek trochę wariacki, ale postanowiłam go założyć. Przy tradycyjnej odmianie nazwisk żeńskich należy pamiętać o odpowiednich zasadach gramatycznych. Są one inne dla mężatek, inne dla panien.


Imiona żeńskie tworzyli Polacy z męskich przez dodanie żeńskiej końcówki. Genealogia nazwisk i heraldyka polska. Wykaz nazwisk występujących w Polsce. Zamów dostawę do dowolnego salonu i zapłać przy odbiorze! Wielkopolski działacz szlachecki i pisarz polityczny czasów saskich.


Na wzór nazwisk szlacheckich tworzono też nazwiska chłopskie czy mieszczańskie przez dodanie końcówki -ski lub -cki, jak przysłowiowy Kowalski. Można o nich powiedzieć tyle, że są to nazwiska polskie. Strona ma służyć pomocą osobom, zastanowiajacym się, jaką genezę ma ich nazwisko, czyli co znaczy, jaka jest genealogia nazwiska, skąd się ono wzięło.


Strona zawiera słownik nazwisk polskich i niemieckich, wyjaśniający ich etymologi i budowę językową. Podlaskie nazwiska Jednym ze świadectw naszej przynależności do wspólnoty narodowej lub etnicznej są bez wątpienia nazwiska. O ile imiona, chociażby pod wpływem sezonowej mody, wciąż się zmieniają, to nazwisko pozostaje bardziej trwałym elementem, który wskazuje na pochodzenie danej osoby lub jej przodków. Chodzi tu mianowicie o polską szlachtę.


Oczywiście prawdą jest ,że istniała cała masa nazwisk które się tak nie kończyly ale chodzi o to że miało to wiązać tą warstwę feudalną w jedno i wywyższać ponad inne. A zreszta wiele nazwisk szlacheckich ulegalo od czsow zaborow. Końcówka ta charakterystyczna była dla nazwisk odmiejscowych tworzonych od majątków ich właścicieli. Od miejscowości pochodziły nazwiska szlachty jak na przykład Tarnowski (z Tarnowa), Zamojski (z Zamościa), Suski (z j).


Zwyczaj dodawania końcówki -ski stał się w XVI i XVII wieku charakterystyczną cechą nazwisk szlacheckich. A także to że społeczeństwo brytyjskie jest - stanowym, podczas gdy polskie - nie jest. Niemcy i Francuzi używają nazwisk (von, de, mit, etc) rodowych, tak samo jak Polacy, ale to nie oznacza jakiegoś społecznego prestiżu (no chyba, że dla nich samych).


Herby szlacheckie Rzeczypospolitej obojga z miasta Kasinka Mała. Radość zakupów i bezpieczeństwo dzięki Programowi Ochrony Kupujących!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.

Popularne posty